INF.02: Linux na 100%. Komendy, użytkownicy i uprawnienia - Mega Poradnik
🐧 Linux na egzaminie INF.02
Zadania z Linuxa na egzaminie są schematyczne. Zazwyczaj musisz:
- Utworzyć użytkowników i grupy.
- Przypisać użytkowników do grup.
- Stworzyć katalogi i nadać im specyficzne uprawnienia.
- Napisać prosty skrypt w Bashu.
1. Zarządzanie użytkownikami i grupami
Wszystko robisz z poziomu roota (sudo su).
- Dodawanie grupy:
groupadd nazwa_grupy - Dodawanie użytkownika:
useradd -m -g nazwa_grupy -s /bin/bash nazwa_usera-m: twórz katalog domowy-g: grupa główna-s: powłoka
- Zmiana hasła:
passwd nazwa_usera
Zadanie: Użytkownicy
Otwórz terminal w swoim Linuxie (lub maszynie wirtualnej).
- Utwórz grupę
ksiegowosc. - Utwórz użytkownika
jan_kowalski, który należy do tej grupy. - Ustaw mu hasło
zaq1@WSX. Sprawdź w pliku/etc/passwdczy użytkownik istnieje.
2. Uprawnienia (chmod i chown)
To jest najważniejsza część. Musisz rozumieć zapis cyfrowy (755, 640 itp.).
- r (read) = 4
- w (write) = 2
- x (execute) = 1
Przykłady:
chmod 777 plik= rwx rwx rwx (wszyscy mogą wszystko - NIEBEZPIECZNE)chmod 750 plik= rwx r-x --- (właściciel: wszystko, grupa: czytanie/wykonanie, reszta: nic)chown user:grupa plik= zmienia właściciela i grupę pliku.
Zadanie: Uprawnienia
- Stwórz katalog
tajne_dane. - Odbierz wszystkim "innym" (others) prawo wejścia do tego katalogu i czytania.
- Właściciel ma mieć pełne prawa.
- Grupa ma mieć tylko prawo czytania. Jaka to będzie komenda?
🧮 Kalkulator Uprawnień Linux (chmod)
Zaznacz odpowiednie uprawnienia, aby wygenerować kod octalny i symboliczny.
Właściciel (User)
Grupa (Group)
Inni (Others)
Kod numeryczny (Octal)
755Kod symboliczny
-rwxr-xr-x💡 Wskazówka egzaminacyjna: Najczęściej używane:
chmod 777- pełny dostęp dla wszystkich (niebezpieczne!)chmod 755- właściciel pisze/wykonuje, reszta tylko czyta/wykonuje (standard dla skryptów).chmod 644- właściciel pisze, reszta tylko czyta (standard dla plików .txt).
3. ACL (Access Control Lists) - Coraz częściej na egzaminie!
Czasami standardowe uprawnienia (User/Group/Other) nie wystarczą. Np. "Użytkownik Jan ma mieć pełne prawa, a Kasia tylko odczyt, mimo że oboje są w jednej grupie". Wtedy wchodzi .
Ładowanie komentarzy...
